ข่าวเศรษฐกิจ

กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาเปิดเผยว่าหลังจากจีนอนุญาตให้บริษัททัวร์สามารถให้บริการการท่องเที่ยวแบบกลุ่ม (Group Tour) ตั้งแต่วันที่ 6 ก.พ. 2566 มีบริษัทนำเที่ยวจีนจำนวนหนึ่งจำหน่ายแพ็กเกจท่องเที่ยวไทยที่มีราคาต่ำกว่าต้นทุน หรือเกิดกระแสการกลับมาของ “ทัวร์ศูนย์เหรียญ” และเกิดปัญหามัคคุเทศก์ที่ไม่ได้รับใบอนุญาต รวมถึงธุรกิจตัวแทนอำพราง (Nominee) ขณะที่สภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (สทท.) ระบุว่ามีแนวโน้มเกิดการกลับมาของ “ทัวร์คิกแบ็ก” หรือการที่บริษัทไทยหรือเครือข่ายกลุ่มทัวร์ของจีนซื้อจำนวนนักท่องเที่ยวจากบริษัททัวร์จีนล่วงหน้า เมื่อบริษัททัวร์จีนทยอยส่งนักท่องเที่ยวเข้ามายังไทย บริษัทเหล่านี้จะรับผิดชอบค่าจ่าย อาทิ ค่าที่พัก และค่าอาหาร แล้วพานักท่องเที่ยวไปจับจ่ายใช้สอยให้มากที่สุดเพื่อให้คุ้มกับต้นทุนและเพื่อให้มีกำไร ซึ่งคาดว่าทัวร์คิกแบ็กจะเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงครึ่งหลังของปี 2566 หลังจากไม่ได้ทำตลาดเป็นเวลา 3 ปี โดยส่วนใหญ่จะเป็นการสร้างเครือข่ายเอง ทำให้ผู้ประกอบการไทยได้อานิสงส์จากการเปิดประเทศของจีนไม่มากนัก ทั้งนี้ ระบบทัวร์ศูนย์เหรียญและทัวร์คิกแบ็กจะกระทบต่อโครงสร้างธุรกิจท่องเที่ยวของไทยทำให้ไม่มีความน่าเชื่อถือ เนื่องจากทำให้เกิดธุรกิจทัวร์ที่ผูกขาดและใช้บริการเฉพาะบริษัทที่อยู่ในเครือข่ายของตัวเอง ซึ่งส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของนักท่องเที่ยวและภาพลักษณ์ของไทย อนึ่ง กระทรวงการท่องเที่ยวฯ ระบุว่าพร้อมแก้ไขปัญหาอย่างจริงจังทั้งระดับภายในประเทศ และระหว่างรัฐบาลไทยและจีน

นอกจากปัญหาเรื่องทัวร์ศูนย์เหรียญแล้ว สทท.ยังระบุว่ารายได้จากการท่องเที่ยวของประเทศส่วนหนึ่งสูญเสียไปเพื่อนำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ เช่น เนื้อสัตว์ สุรา เบียร์ เครื่องใช้ไฟฟ้า รวมถึงค่าธรรมเนียมสถาบันการเงิน เพื่อนำไปประกอบการดำเนินธุรกิจด้านการท่องเที่ยว เช่น โรงแรม และร้านอาหาร ซึ่งในทางเศรษฐศาสตร์เรียกส่วนที่สูญเสียนี้ว่า “ส่วนรั่วไหลทางการท่องเที่ยว” (Tourism Leakage) โดยในปี 2559 ไทยมีส่วนรั่วไหลทางการท่องเที่ยวถึง 28.4% ซึ่งหากเทียบกับรายได้จากการท่องเที่ยวรวม 3 ล้านล้านบาทในปี 2562 จะพบว่าไทยมีส่วนรั่วไหลทางการท่องเที่ยวถึงกว่า 8 แสนล้านบาท (prachachat.net, 2 เม.ย. 2566 และ 29 มี.ค. 2566)