เกร็ดการเงินระหว่างประเทศ

ปัจจุบันประเด็น ESG หรือ แนวความคิดการพัฒนาอย่างยั่งยืนผ่านการให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อม (Environmental) สังคม (Social) และบรรษัทภิบาล (Governance) กำลังเป็นความท้าทายทั้งในมุมของประเทศที่ต้องปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานรองรับการเปลี่ยนแปลงของทุกภาคส่วน ไปจนถึงภาคธุรกิจที่ต้องปรับตัวสู่การดำเนินธุรกิจยุคใหม่ ซึ่งมีรายละเอียดที่น่าสนใจ ดังนี้

ความท้าทายของประเทศไทยบนเส้นทางสู่ความยั่งยืน

ไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่มุ่งสู่การพัฒนาประเทศบนพื้นฐานความยั่งยืน โดยเฉพาะด้านสิ่งแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับกระแสการพัฒนาอย่างยั่งยืนของโลก ทั้งนี้ ไทยได้ประกาศเจตนารมณ์ในการบรรลุเป้าหมาย Carbon Neutrality ภายในปี 2593 และบรรลุเป้าหมาย Net Zero Emissions ภายในปี 2608 โดยมีความท้าทายในด้านต่างๆ เพื่อขับเคลื่อนประเทศให้บรรลุเป้าหมายดังกล่าว ดังนี้

ความท้าทายด้านมาตรฐาน การดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจด้าน ESG ในระยะข้างหน้าจำเป็นต้องมีการกำหนดมาตรฐานที่ชัดเจนมากขึ้น เนื่องจากแต่ละภาคส่วนอาจมีความเข้าใจขอบเขตของกิจกรรมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมแตกต่างกัน ดังนั้น จึงจำเป็นต้องมีมาตรฐานสากลเพื่อให้ทุกภาคส่วน อาทิ ภาคการเงิน ภาครัฐ และภาคเอกชน นำไปใช้อ้างอิงในกระบวนการทำงานที่เชื่อมโยงกัน ทั้งนี้ ปัจจุบันธนาคารแห่งประเทศไทยอยู่ระหว่างจัดทำ Thailand Taxonomy ซึ่งเป็นการกำหนดมาตรฐานกลางในการจัดกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เป็นที่ยอมรับในระดับสากลและสอดคล้องกับบริบททางสังคมและเศรษฐกิจของไทย คาดว่าจะทยอยดำเนินการแล้วเสร็จภายในปี 2566

ความท้าทายด้านกฎหมาย การผลักดันประเทศสู่เป้าหมาย Carbon Neutrality และ Net Zero Emissions จำเป็นต้องมีกฎหมายที่ช่วยสร้างกรอบและกติกาที่เป็นรูปธรรมรองรับไม่ว่าจะเป็นการกํากับดูแล การประเมินผล ไปจนถึงการกำหนดบทลงโทษ ทั้งนี้ ปัจจุบันกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมของไทยอยู่ระหว่างเร่งผลักดันร่างพระราชบัญญัติการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ หรือ พ.ร.บ.โลกร้อน ให้คณะรัฐมนตรีพิจารณาภายในช่วงต้นปี 2566

ความท้าทายด้านแผนงาน แม้ว่าไทยมีการตั้งเป้าระยะเวลาในการลดคาร์บอนแล้ว แต่แผนงานบางแผนยังอยู่ในช่วงเริ่มต้น อาทิ การจัดเก็บภาษีคาร์บอนเพื่อสร้างแรงกดดันในการลดการปล่อยคาร์บอนและการตั้งตลาดซื้อขายคาร์บอนเครดิตเพื่อเพิ่มแรงจูงใจให้ภาคธุรกิจหาวิธีลดการปล่อยคาร์บอน และนำคาร์บอนเครดิตที่ลดได้มาขายในตลาด อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันหน่วยงานต่างๆ ของรัฐอยู่ระหว่างการพิจารณาแนวทางอย่างรอบคอบ โดยกรมสรรพากร กระทรวงการคลัง อยู่ระหว่างศึกษาการเก็บภาษีคาร์บอนในอุตสาหกรรม 5 ประเภทที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูง ได้แก่ ปูน เหล็ก อะลูมิเนียม ปุ๋ย และกระแสไฟฟ้า ซึ่งคาดว่าจะได้ข้อสรุปที่ชัดเจนสำหรับแนวทางการเก็บภาษีและอัตราภาษีภายในปี 2566

ความท้าทายหลายระดับที่ภาคธุรกิจต้องเผชิญ

ปัจจุบันภาคธุรกิจมีความตื่นตัวสูงต่อการทำธุรกิจที่คำนึงถึงประเด็น ESG เนื่องจากต้องเผชิญความท้าทายรอบด้าน ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ระดับ ดังนี้

แนวทางการปรับตัวของภาคธุรกิจเพื่อสร้างโอกาสเติบโตอย่างยั่งยืน

จากบริบทของโลก รวมถึงไทยที่ปัจจุบันต่างมีเป้าหมายมุ่งสู่ความยั่งยืน ทำให้ ESG เป็นประเด็นที่ท้าทายให้ภาคธุรกิจต้องเตรียมพร้อมรับมือแต่เนิ่นๆ ด้วยการปรับเปลี่ยนแนวคิดการทำธุรกิจ โดยต้องสร้างสมดุลระหว่างสังคม/สิ่งแวดล้อม กับกำไร (Profit) จากเดิมที่ให้ความสำคัญแต่ด้านกำไรเป็นหลัก โดยผู้ประกอบการสามารถนำแนวคิด Bio-Circular-Green-Economy Model (BCG Model) หรือ เศรษฐกิจชีวภาพ-เศรษฐกิจหมุนเวียน-เศรษฐกิจสีเขียว มาปรับใช้ในการดำเนินธุรกิจ ทั้งนี้ ธุรกิจที่เตรียมความพร้อมด้านการจัดการสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืนอย่างรอบด้านจะมีความได้เปรียบและมีโอกาสสร้างผลตอบแทนได้ในระยะยาว ดังนี้

ท่ามกลางความท้าทายจากกระแส ESG ที่ธุรกิจต้องเตรียมรับมือ EXIM BANK พร้อมยืนเคียงข้างผู้ประกอบการไม่ว่าธุรกิจรายใหญ่ หรือ SMEs ด้วยบทบาทของ EXIM BANK ที่เป็นมากกว่าธนาคาร (Beyond Banking) ทั้งการเป็น Business Partner ตลอดวงจรธุรกิจ การเป็นที่ปรึกษาที่คอยให้คำแนะนำในการแก้ปัญหาธุรกิจ ไปจนถึงบริการทางการเงินเพื่อสนับสนุนการดำเนินธุรกิจที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นสินเชื่อ Solar Orchestra เงินทุนติดตั้ง Solar Rooftop พร้อมเชื่อมโยง Ecosystem ครบวงจร ตลอดจนบริการ EXIM Biz Transformation Loan ผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่มุ่งเน้นการลงทุนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ลดการใช้พลังงาน รวมถึงการลงทุนด้านพลังงานสีเขียว เป็นต้น